آیا میدانید چه هزینه هایی را میتوانید از درآمد خود کسر کنید و تعهدات مالیاتی خود را کاهش دهید؟
در این مقاله، به صورت جامع و ساده به این سوال پاسخ خواهیم داد و شما را با انواع هزینه های قابل قبول مالیاتی، شرایط پذیرش آن ها، تاثیر آن در محاسبه مالیات مشاغل و قوانین جدید خواهیم کرد.
مطالبی که در این محتوا خواهید خواند :
Toggleهزینه های قابل قبول مالیاتی 1403
هزینه های قابل قبول مالیاتی، هزینههایی هستند که قانونگذار به صراحت آنها را برای کسر از درآمد مشاغل مشمول مالیات بر ارزش افزوده مشخص کرده است. این هزینهها باید در طول سال مالی و با هدف کسب درآمد پرداخت شوند. برای اینکه هزینهای به عنوان هزینه قابل قبول شناخته شود، دو شرط اساسی باید احراز شود:
- قانونمند بودن هزینه: هزینه باید در قوانین مالیاتی بهعنوان هزینهای قابل قبول ذکر شده باشد.
- مرتبط بودن با کسب درآمد: هزینه باید به طور مستقیم با فعالیتهای کسبوکار و تولید درآمد مرتبط باشد.
نکته مهم: هزینههای قابل قبول تنها برای محاسبه مالیات بر درآمد عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی قابل کسر هستند و در محاسبه سایر مالیاتها مؤثر نیستند. با این حال، تمامی مودیان مشمول مالیات بر درآمد میتوانند با رعایت شرایط قانونی، هزینههای قابل قبول خود را از درآمدشان کسر کنند.
هزینه های قابل قبول اداره مالیات
ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم یکی از مهمترین مواد در تعیین هزینه های قابل قبول اداره مالیات است. این ماده با مشخص کردن شرایطی که یک هزینه باید دارا باشد تا بتوان آن را از درآمد مشمول مالیات کسر کرد، به شفافسازی و جلوگیری از سوءاستفادههای مالیاتی کمک میکند.
خلاصه شرایط هزینه های قابل قبول مالیاتی طبق ماده 147:
- متعارف بودن و مستند بودن: هزینه باید در حدود متعارف بوده و با ارائه اسناد و مدارک معتبر قابل اثبات باشد. این شرط از اهمیت بالایی برخوردار است و ممیزان مالیاتی در بررسی اظهارنامهها به دقت به آن توجه میکنند. مودی موظف است برای هرگونه هزینه صرف شده در کسب و کارش، مدرک معتبر اعم از: فاکتور، رسید یا قرارداد برای ارائه به سازمان مالیاتی، ارائه کند.
- ارتباط مستقیم با کسب درآمد: هزینه باید به طور مستقیم با فعالیتهای کسبوکار و تولید درآمد مرتبط باشد. هزینههای شخصی یا هزینههایی که ارتباطی با فعالیت اقتصادی مودی نداشته باشند، قابل قبول نیستند.
- تطابق زمانی: هزینه باید در دوره مالی که اظهارنامه مربوط به آن تنظیم شده است، تحقق یافته باشد. به عبارت دیگر، هزینه باید به دوره مالی که درآمد حاصل از آن مشمول مالیات میشود، تعلق داشته باشد.
- رعایت حد نصابها: برای برخی از هزینهها، سازمان امور مالیاتی سقف مشخصی تعیین کرده است. هزینههایی که از این سقف تجاوز کنند، قابل قبول نخواهند بود.
- عدم ارتباط با درآمدهای معاف: هزینههایی که برای کسب درآمدهای معاف از مالیات انجام میشوند، قابل قبول نیستند.
لیست هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده 148
لیست هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده 148 که باید در صورت حساب سامانه مودیان لحاظ شود به شرح زیر است:
هزینه های قابل قبول پرسنلی:
- حقوق و دستمزد (ثابت و متغیر، مدیران، کارکنان)
- مزایای غیرنقدی (بیمه، مسکن، خودرو، وام، پاداش، عیدی، سنوات)
- کمک هزینهها (مسکن، خوراک، ایاب و ذهاب، آموزش)
- هزینههای بازنشستگی و مستمری
هزینه های قابل قبول عملیاتی:
- اجاره (محل کار، ماشینآلات، تجهیزات)
- خدمات عمومی (آب، برق، گاز، تلفن، اینترنت)
- حمل و نقل (مواد اولیه، محصولات نهایی، سفر کاری)
- نگهداری و تعمیرات (ساختمان، تجهیزات)
- تبلیغات و بازاریابی (رسانهها، نمایشگاهها، دیجیتال مارکتینگ)
- تحقیق و توسعه (پروژهها، ثبت اختراع)
- بیمه (آتشسوزی، مسئولیت مدنی، درمان گروهی)
- پذیرایی (در حد متعارف و مرتبط با فعالیتهای تجاری)
- بنزین و سوخت
- هزینههای فرهنگی، ورزشی، رفاهی
هزینه های اداری و عمومی:
- لوازم اداری
- هزینههای پستی
- چاپ و تکثیر
- حقوقی (حق الوکاله، دادرسی)
- حسابرسی
- عضویت در انجمنها و اتحادیهها
هزینه های خدمات عمومی:
- آب، برق، گاز، تلفن
- اینترنت
هزینه های مالی:
- سود بانکی پرداختی
- جریمه دیرکرد
- کارمزد بانکی
سایر هزینه های قابل قبول مالیاتی و استهلاک:
- مالیات و عوارض (به جز مالیات بر درآمد)
- زیان ناشی از مطالبات غیرقابل وصول
- هزینههای مرتبط با خرید کالاهای فروخته شده
- هزینههای تحقیقاتی، آموزشی و آزمایشی
- هزینههای جبران خسارت
- هزینههای زبان (برای اشخاص حقیقی و حقوقی)
- هزینههای مربوط به اکتشاف معادن
- هزینههای ضایعات متعارف تولید
- هزینههای تسعیر ارز
- هزینههای ذخیره
- هزینههای خرید کتاب و کالاهای فرهنگی
- هزینههای مربوط به سالهای قبل
- هزینههای خدمات پس از فروش
هزینه های قابل قبول مالیاتی اشخاص حقیقی
حسابداران و مدیران مالی برای انجام صحیح وظایف خود و دفاع از حقوق مودیان باید از آخرین تغییرات در قوانین و مقررات مالیاتی، به ویژه بخشنامهها در حوزه هزینه های قابل قبول مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی، آگاه باشند. همچنین این موضوع در مالیات شرکت های زیان ده و کاهش هزینه های آن کمک شایانی میکند.
مطابق تبصره 3 ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم، هزینههایی که مبلغ آنها از 50 میلیون تومان بیشتر باشد، باید از طریق پرداختهای بانکی تسویه شوند. مگر آنکه این هزینهها به صورت تهاتر (یعنی بدهی طرفین به یکدیگر با کسر کردن از همدیگر) پرداخت شوند.
نکته مهم این است که بر اساس بخشنامه مصوب شده مورخ 1396/04/10، تمامی هزینههایی که از محل سرمایه یا دارایی شخصی شرکا پرداخت میشوند، مشمول این شرط نبوده و به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی محسوب میشوند.
بخشنامه هزینه های قابل قبول مالیاتی
سایر موضوعات بخشنامه هزینه های قابل قبول مالیاتی به شرح زیر است:
1. جرایم:
- بخشنامه شماره 20064/200 مورخ 1391/10/11: طبق این بخشنامه، جرایمی که به بانکها پرداخت نمیشوند، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب میشوند. به عنوان مثال، جریمه تأخیر در پرداخت عوارض شهرداری.
2. ضرر و زیان:
- بخشنامه شماره 28345/2401/232 مورخ 1385/07/18: این بخشنامه به ضرر و زیان شرکتها میپردازد. به طور کلی، ضرر و زیانی که به صورت مستند و قانونی اثبات شود، تا سقف درآمد مشمول مالیات قابل قبول است.
3. افزایش حقوق صاحبان سهام:
- بخشنامه شماره 81/93/200 مورخ 1393/07/20: این بخشنامه به افزایش حقوق سهامداران میپردازد. افزایش حقوقی که از محل سود شرکت پرداخت میشود، مشمول مالیات است.
4. بازخرید مرخصی:
- بخشنامه شماره 28345/2401/232 مورخ 1385/07/18: طبق این بخشنامه، تنها وجوه پرداختی بابت بازخرید مرخصی کارکنان، هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب میشود.
5. هزینههای قراردادهای BOT و Buyback:
- بخشنامه شماره 200/93/49 مورخ 93/04/22: این بخشنامه به هزینههای قراردادهای BOT و Buyback میپردازد. این هزینهها به عنوان دارایی سرمایهای ثبت شده و به تدریج استهلاک میشوند.
هزینه ماموریت قابل قبول مالیاتی
طبق مقررات، حداکثر هزینه ماموریت قابل قبول مالیاتی برای ماموریتهای خارجی، روزانه معادل 200 هزار تومان تعیین شده است. این مبلغ شامل هزینههای اقامت، غذا و حمل و نقل در طول ماموریت میشود.
شرکتهای تولیدی میتوانند تا سقف 180 روز در سال و اشخاص حقیقی تا سقف 30 روز در سال، از این حد نصاب استفاده کنند. علاوه بر این، هزینههای جانبی مانند ویزا، بیمه مسافرتی و هزینههای حمل بار نیز در صورتی که مستندات لازم ارائه شود، قابل قبول هستند.
همچنین، هزینههای تامین ارز (تفاوت نرخ ارز آزاد و رسمی) نیز به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی شناخته میشود.
هزینه تبلیغات قابل قبول مالیاتی
آیا هزینههای تبلیغاتی شما هم قابل قبول مالیاتی است؟ مطابق قانون مالیاتهای مستقیم، هزینه تبلیغات قابل قبول مالیاتی در صورتی مورد قبول اند که شرایط زیر را داشته باشند:
- مربوط بودن به دوره جاری: هزینه تبلیغات باید مربوط به دوره مالی جاری باشد و برای تولید کالا یا ارائه خدمات در همان دوره صرف شده باشد. اگر هزینه تبلیغات مربوط به دورههای آتی باشد، باید طی ده سال استهلاک شود.
- هدف صادرات: هزینههای تبلیغاتی که با هدف افزایش صادرات کالا صورت میگیرند، قابل قبول هستند.
- ارتباط مستقیم با فعالیت اصلی: هزینههای تبلیغاتی باید به طور مستقیم با فعالیت اصلی کسبوکار مرتبط باشند.
مثال: هزینه تبلیغ یک محصول جدید در یک نمایشگاه بینالمللی، اگر به منظور افزایش فروش و صادرات آن محصول باشد، قابل قبول است. اما هزینه تبلیغ یک رویداد ورزشی که ارتباط مستقیمی با فعالیت اصلی کسبوکار ندارد، قابل قبول نیست.
سخن پایانی
شناخت و مدیریت صحیح هزینههای قابل قبول مالیاتی برای هر کسبوکاری اهمیت فراوانی دارد. این هزینهها میتوانند نقش کلیدی در کاهش بدهیهای مالیاتی داشته باشند و به بهینهسازی منابع مالی کمک کنند. به همین دلیل، آگاهی از قوانین و مقررات مالیاتی مرتبط و داشتن یک مشاور مالی با تجربه در این زمینه میتواند به کسبوکارها کمک کند تا از معافیتها و مزایای مالیاتی بیشتری بهرهمند شوند. در نهایت، توجه به این موضوع نهتنها موجب صرفهجویی در هزینهها میشود، بلکه از مشکلات قانونی و مالی نیز جلوگیری خواهد کرد.