حسابداری بهای تمام شده یا همان صنعتی یکی از روش ها و شیوه های حسابداری به شمار می آید که تمامی هزینه های مستقیم و غیر مستقیم یک جنس یا یک کالا یا حتی یک خدمات را در محاسبه ی هزینه ی پایانی و تمام شده همان جنس و خدمات اجرا و لحاظ میکند .
حسابداری بهای تمام شده یا همان صنعتی یکی از رشته های حسابداری محسوب میشود که کاربرد بسیار موثر و کارآمدی در کسب و کار دارد.تمرکز و توجه حسابداری بهای تمام شده بر روی تشخیص و مشخص کردن هزینه هاست اما در واقع حسابداری صنعتی در بستر دیگری یعنی روی مکان وقوع هزینه ها و بهبود پیدا کردن تخصیص آن ها کار میکند به همین علت و به طور عام تعیین شده است که حسابداری بهای تمام شده بخشی از حسابداری صنعتی به شمار می آید. برای آشنایی با مدیریت هزینه ها کلیک کنید!
بهای تمام شده و محاسبه ی آن در زمینه های مختلف و متعددی به کار میرود ،بخش هایی همچون :شرکت های بازرگانی ،شرکت تولیدی ،شرکت خدماتی و شرکت پیمانکاری کارایی بسیار مهم و کاربردی ای دارد .
حسابداری بهای تمام شده به چه معناست؟
اصل بهای تمام شده تاریخی به این مبحث اشاره دارد که همه رویداد ها در بحث مالی با توجه به قیمت وقتی که اتفاق می‌افتد ثبت می‌شوند.
حسابداری بهای تمام شده زیر مجموعه ای اساسی و مهم از حسابداری مدیریت می‌باشد بخش یعنی حسابداری بهای تمام شده یا همان صنعتی برای مدیران ارشد شرکت ها بسیار خائز اهمیت است و به آن ها در زمینه ها و بخش های مختلفی همچون فروش ،تولید و در نهایت رشد و پیشرفت کسب و کار کمک شایانی میکند .
بهای تمام شده اغلب در شرکت های تولیدی و صنعتی کاربرد بسیار مهمی دارد .
محاسبه و حساب کردن بهای تمام شده برای صاحبان کسب و کار بسیار مهم تلقی میشود چرا که محاسبه دقیق و تجزیه و تحلیل بهای تمام شده علاوه بر کنترل و مدیریت هزینه ها منجر به برنامه ریزی های سازنده ای برای آینده میشود .
کاربرد حسابداری بهای تمام شده
تهیه و تنظیم گزارش ها و داده هایی از تک تک مراحل مرکز های هزینه وتولید ،مقدار مواد مصرفی مواد و مصرف کالا همه و همه از مسئولیت حسابداران بهای تمام شده می‌باشد .
یکی دیگر از وظایف حسابداری بهای تمام شده این است که این بخش توانایی این را دارد که تصمیم های سازنده و بهبود بخشی مرتبط با کاهش هزینه ها و هزینه هایی که در بخش تولید و مواد اولیه مصرفی می‌باشد را به حداقل خود برساند .
حسابداری بهای تمام شده یکی از ارزشمند ترین ابزار ها برای مدیران سازمان ها و صاحبان کسب و کار محسوب میشود ،ارزشمندی حسابداری بهای تمام شده به این سبب است که مدیران می‌توانند به راحتی بهای تمام شده کالاهای خریداری شده و کالاهای تولید شده را محاسبه کنند و با توجه به آنان برنامه ریزی های لازم و تصمیم های سازنده ای مطرح کنند .
همچنین قابل توجه است که به سبب موجود شدن بستر های بازار های رقابتی در دنیا اهمیت این حیطه یعنی حسابداری بهای تمام شده بسیار افزایش پیدا کرده و بیش از قبل است .
اینکه مدیران سازمان ها از ارزش بهای تمام شده کالای تولیدی و خریداری شده خود اطلاع داشته باشند بسیار برای آنان مهم و حیاتی است چرا که آنان راحت تر و آسوده تر می‌توانند تصمیم ها و برنامه ریزی های خود را در جهت رشد و پیشرفت ارائه دهند و در نهایت عملی کنند .
روشن است که اگر صاحبان کسب و کار و مدیران سازمان ها از گزارش و داده های درست هزینه های مربوطه اطلاعات نداشته باشند و یا حتی اطلاعات در دسترس آنان کافی نباشد ،با مشکلات و موانع متعدد و مختلفی در تصمیم گیری های مالی خود مواجه می‌شوند.
در اصل به طور کلی و عمدتا باید توجه داشت که سازمان ها و مدیران سازمان ها باید از هزینه های بهای تمام شده اطلاع کافی را داشته باشند تا بتوانند برنامه ریزی های سازنده ای در حیطه رشد مالی و اقتصادی پیاده کنند .
انواع بهای تمام شده در حسابداری
معنای بهای تمام شده و کاربرد آن را شرح دادیم حال باید با انواع متعددی از بهای تمام شده آشنا شویم که توضیح خواهیم داد ،انواع بهای تمام شده شامل موارد زیر می‌باشد :
۱.بهای تمام شده مستقیم و غیر مستقیم | تمامی هزینه هایی که برای تولید یک کالا و محصول انجام میگیرد و بر فعالیت ها و امور مجموعه اثر میگذارد در حیطه هزینه های مستقیم و هر هزینه ای که توانایی این را نداشته باشیم که برای فعالیت های سازمان در نظر بگیریم در حیطه هزینه های غیر مستقیم جایی میگیرد. |
۲.اقلام تفاضلی بهای تمام شده | در این نوع از بهای تمام شده ،صاحبان کسب و کار و مدیران سازمان ها توانایی این را دارند که تصمیم ها و برنامه ریزی های درستی را ارائه دهند . |
۳.بهای تمام شده اختیاری | هزینه هایی که توانایی حذف شدن داشته باشند در این نوع از بهای تمام شده قرار میگیرد ،هزینه هایی از قبیل آگهی ،تبلیغات سازمان و….. . |
۴.بهای تمام شده قابل کنترل و غیر قابل کنترل | با به کارگیری این نوع از بهای تمام شده ،مدیران هر بخش و زمینه می‌توانند هزینه کالاهایی که به زمینه آنها مربوط میشود را کنترل کنند از همین رو به این عمل بهای تمام شده قابل کنترل میگویند . بهای تمام شده غیر قابل کنترل یعنی اینکه هزینه های بخش مربوط به مدیران قابل کنترل برای سطوح نباشد . |
سخن پایانی
حسابداری بهای تمام شده مهره ای مهمی برای مدیران سازمان ها تلقی میشود و در برنامه ریزی مالی آنان بسیار موثر واقع میشود چرا که این برنامه ریزی را میتواند رو به پیشرفت یا حتی رو به نابودی سوق دهد به همین دلیل اهمیت آن افزایش پیدا کرده است .
محاسبه بهای تمام شده دقیقا محاسبه ی هزینه های مواد اولیه مصرفی و تولید می‌باشد .
واضح است که مدیران سازمان ها باید گزارش های مالی مربوطه به کالاهای تولید شده و خریداری شده خود را در دست داشته باشند تا با آگاهی کامل و اطلاعات کافی زمینه را برای رشد مالی و اقتصادی فراهم کنند .
