باید در ابتدا در نظر داشت که مالیات بخشی از درآمد های مهم دولت است که در جهت آبادانی کشور و دولت از جیب مردم به جیب دولت منتقل میشود. مالیات برای دولت و کشور یکی از منبع های درآمدی مهم و اساسی تلقی میشود و به قطع میتوان گفت که اغلب کشور ها مهم ترین راه درآمدشان مالیات اخذ شده از مردم می‌باشد .
مالیات انواعی دارد و همانطور که گفته شد منبع مهمی برای تامین درآمد دولت ها است ،یکی از انواع مالیات ،مالیات بر ارث می‌باشد که در این نوع مالیات ،در واقع مالیات بر اموال باقی مانده از شخصی یا افرادی وضع میشود . در این بخش منظور از ارث در واقع این است که ،هنگامی که شخصی فوت میکند طبق قانون اموال و دارایی های او به ورثه او تعلق میگیرد ،منظور از مالیات بر ارث این است که اموال و دارایی هایی که به وارث ها پس از فوت متوفی میرسد مشمول مالیات میشود .البته باید خاطر نشان شد که محاسبه ی مالیات در بخش اموالی که به ارث رسیده با اموالی که به صورت عادی وجود دارد تفاوت هایی دارد .
در این صفحه میتوانید با اصول کلی مالیات آشنا شوید !
مالیات بر ارث چیست؟
مالیات بر ارث در واقع یک مالیات مستقیم محسوب میشود و جزو مالیات بر دارایی است. باید خاطر نشان شد که بعداز فوت شخصی مالی که از او به وارثان میرسد ،این دارایی و مال مشمول مالیات میشود و مالیات به آن دارایی یا مالی که به ارث رسیده است تعلق میگیرد.
در قانون کشورمان ایران در واقع چنین بیان شده است که هرگاه مالی از شخص متوفی به وارثان تعلق میگیرد ورثه یا نماینده حقوقی شخص متوفی میبایستی ظرف مدت 6 ماه پس از تاریخ فوت متوفی به سازمان امور مالیاتی مراجعه و با ارائه اسناد مربوطه، صورت اموال و بدهی‌های وی را در اظهارنامه مخصوص مالیات بر ارث گزارش دهد .به همین ترتیب پس از تشکیل شدن پرونده متوفی، گواهینامه مالیات بر ارث صادرمیشود و در نهایت به ورثه تعلق میگیرد .باید گفت که در این گواهی، اسامی و نام تک تک وراث قانونی اعلام میشود و میزان سهم هر یک از آنان مشخص می گردد.
یکی از مواردی که در بحث مالیات بر ارث بسیار مهم تلقی میشود مبحث نحوه محاسبه ارزش دارایی‌های متوفی و مالیات متوفی می‌باشد که در حقیقت این مبحث بسیار حائز اهمیت می‌باشد .خوب است که بدانید در قانون قدیم، مالیات ارث، بعد از اظهار تمامی اموال های متوفی در اظهارنامه مربوطه، برای کلیه اموال و به صورت یکجا مورد محاسبه قرار میگرفت در نتیجه وراث موظف بودند برای انتقال اموال به خود، بیشتر هزینه قابل توجه و زیادی را به عنوان مالیات بر ارث بپرداخت کنند.
اما این مورد در قانون جدید این گونه مطرح شده است که الزامی برای تعیین تکلیف همه دارایی‌ها به صورت یکجا و کلی وجود ندارد. در نهایت وارثان می‌توانند تنها بخش و قسمتی از اموال را در زمان‌های مشخص به خود منتقل کنند و تعیین تکلیف بقیه ی دارایی‌ها را به وقت دیگری در آینده موکول کنند. همچنین باید متذکر شد که ارزش اموال و دارایی‌ها با توجه به قیمت روز آنها محاسبه میگردد.در نتیجه با توجه به این موضوع و بر این اساس تعلل در روند انحصار وراثت به امید کاهش مالیات بر ارث، معنایی ندارد و بی معناست.
روشن است که قانون مالیات بر ارث با قانون هایی که بر اساس و پایه آنها، مالیات شرکت ها محاسبه میگردد بسیار متفاوت است.در جایی خوب است که بدانید این قانون حتی در خصوص طریقهٕ محاسبه مالیات بر ارث ماترک متوفیان قبل از سال 95 و بعد از آن نیز متفاوت است. در شرحی دیگر قانون جدید مالیات بر ارث، در رابطه با اموال کسانی که بعد از تاریخ یکم فرودین ماه 1395 فوت شده‌اند، اعمال میشود. در واقع این قانون نسبت به قانون قدیم، اصلاحاتی داشته است که جزئیات آن در تاریخ 31 تیر ماه سال 1394 به تصویب رسیده است.
انواع مالیات بر ارث
همانطور که شرح دادیم در واقع مالیات بر ارث اینگونه تعریف میشود که بر اموال و دارایی های باقی مانده از متوفی مالیات تعلق میگیرد و این اموال مشمول مالیات هستند و در صورت فوت فرد اموال وی از مالیات معاف نمیشود. مالیات بر ارث انواعی دارد که شامل :
۱.مالیات بر ارث ملک | ۲.مالیات بر ارث خودرو و انواع وسایل نقلیه | ۳.مالیات بر ارث سپرده بانکی ,اوراق مشارکت و سود سهام |
کمیسیون املاک سازمان امور مالیات در مراحل اولیه میزان و مقدار مالیاتی که باید به املاک فرد متوفی تعلق گیرد را ارزش‌گذاری میکند. بعداز گذشت از این مرحله میزان مالیات برای ورثه مشخص میشود. وارثان طبقه اول میبایستی بخشی از این مالیات را که ۷ و نیم درصد است، پرداخت کنند. این میزان برای بقیه ی طبقات (وارثان)تقریبا حدود دو تا چهار برابر طبقه اول است. خوب است بدانید که یکی از عواملی که نقش پررنگی در تعیین میزان مالیات بر ارث ملک دارد، تاریخ فوت متوفی است. | در بحث مالیات بر ارث خودرو باید بدانید که وارثان طبقه اول میبایستی دو درصد از ارزش خودرو متوفی و وارثان طبقه های بعدی حدودا 2 تا 4 برابر طبقه اول موظف به پرداخت مالیات هستند | در این بخش باید خاطر نشان شد که سپرده های بانکی نیز بعد از فوت متوفی مشمول مالیات میشوند در این حیطه میزان مالیاتی که وارثان طبقه اول میپردازند 3 درصد و برای وارثان طبقه های بعدی حدودا 2 تا 4 برابر خواهد بود. |
سخن پایانی
در نهایت باید توجه داشت که بعداز فوت فرد، قانون بر اموال و دارایی های او جاری است و در تعیین و تکلیف کردن و محاسبه مالیات نقش بسزایی دارد .همچنین باید دانست که مالیات بر ارث برای طبقه اول وارثان، کمتر محاسبه میشود و با افزایش طبقه مالیات پرداختی توسط وارثان نیز افزایش می‌یابد و رابطه مستقیم با یکدیگر دارند.
مالیات بر ارث خود یک موضوع کلی است که انواعی دارد که به بخش های کوچک تری تقسیم بندی میشود.
مالیات بر ارث یکی از مهم ترین دغدغه های وارث ها بعداز فوت متوفی به حساب می آید و مهم ترین عامل در تعیین میزان مالیات تاریخ فوت متوفی می‌باشد .